Als je hulp zoekt voor psychische problemen zal je heel waarschijnlijk wel eens praten met een psycholoog, een psychiater of een maatschappelijk werker. Allemaal praten ze om mensen te helpen, maar wat kan je dan verwachten van deze verschillende mensen?
De huisarts
De huisarts heeft steeds een eerste belangrijke rol in het vinden van de juiste zorg voor psychische problemen. Soms ga je naar een huisarts met lichamelijke klachten zoals slaapproblemen, gespannenheid, je lusteloos voelen en geen plezier meer beleven. Je denkt dan vaak eerst aan een lichamelijke oorzaak van je klachten. Een goede huisarts is echter ook iemand die uitstekend kan luisteren en hierdoor heel vaak goed kan beoordelen of je probleem veeleer psychisch is. Dan kan de huisarts contact leggen met een dienst geestelijke gezondheidszorg of CAW. Dit noemen we een verwijzing. De huisarts schrijft dan een korte brief en maakt soms voor jou een eerste afspraak. Je huisarts blijft je op de achtergrond verder opvolgen.
Een maatschappelijk werker
Een maatschappelijk werker is een hulpverlener die met jou praat en samen met je probeert uit te zoeken wat je problemen zijn, waar ze vandaan komen, wat je er kan aan doen en wie het beste die hulp kan geven. Het is iemand die jou probeert te begrijpen en je vertrouwen geeft. De maatschappelijk werker zal je ook helpen met praktische zaken zoals papieren invullen, hulp aanvragen, je raad geven in het omgaan met moeilijke situaties. Meestal ontmoet je bij een eerste gesprek een maatschappelijk werker. Deze mensen hebben ook een goed zicht op welke diensten er bestaan om je te helpen met je problemen. Ze kunnen je ook helpen bij het zetten van de juiste stappen om een eerste afspraak te maken. Je maakt afspraken met hen, en als het nodig is kan je ook gemakkelijk telefonisch iets aan hen vragen.
Een psycholoog
Een psycholoog is iemand die jou helpt bij het oplossen van je psychische problemen en zorgt dat je je weer beter gaat voelen en terug meer plezier aan je leven hebt. Een psycholoog zie je meestal voor een langere periode. Deze persoon luistert aandachtig naar jou, maar geeft ook raad hoe je je problemen kan oplossen. Het is iemand die je kan vertrouwen en steeds samen met jou zoekt naar de gepaste hulp. Je kan aan een psycholoog ook heel vertrouwelijke dingen vertellen die je niet durft bespreken met andere mensen. Psychologen praten over hoe het nu met je gaat, maar soms ook over hoe je leven vroeger was toen je nog een kind was. Soms geeft de psycholoog je oefeningen mee die je thuis moet maken. Bijvoorbeeld opschrijven wanneer je je angstig gevoeld hebt, wanneer je heel boos werd enz.
Een psycholoog kan ook testen afnemen of vragenlijsten aan je geven. Bij testen beantwoord je allerlei vragen of moet je opdrachten uitvoeren. Sommige testen meten hoe goed je kan redeneren, vraagstukken oplossen, hoe sterk je geheugen is, enz. Dit noemen we intelligentie. Andere testen zoeken veeleer uit hoe je je voelt, wat je angstig of boos maakt enz. Bij vragenlijsten krijg je een hele reeks vragen over je leven, hoe je je voelt, wat je denkt over sommige dingen. De psycholoog zal de resultaten van de testen ook steeds met je bespreken.
Een psychiater
Een psychiater is iemand die gestudeerd heeft voor arts, maar niet werkt zoals een huisdokter. De psychiater praat met je en luistert naar je zorgen. Meestal zal de psychiater jou uitleggen wat je psychische problemen zijn en hoe we kunnen helpen. Soms kan een psychiater je ook medicijnen voorschrijven als je heel angstig, somber of verward bent. De psychiater is eigenlijk een dokter voor psychische problemen. Meestal spreek je de psychiater niet zo vaak. De gesprekken die je hebt om je te helpen noemen we de therapie. Er zijn tevens psychiaters die uitsluitend gesprekken hebben met kinderen, adolescenten of hun ouders. Zij hebben dan een specialisatie en ervaring als kinderpsychiater.
Alle hulpverleners hebben een geheimhoudingsplicht
Alle hulpverleners hebben een geheimhoudingsplicht. Dit betekent dat zij niet zomaar met anderen mogen spreken over wat je hem of haar verteld hebt. Zelfs als je ouders of iemand op school zou vragen waarover jullie spreken, dan zal de hulpverlener dit niet meedelen. Dit is voor jou heel erg belangrijk omdat je dan in alle vertrouwen over moeilijke dingen kan spreken. Als de hulpverlener denkt dat het voor jou belangrijk is om toch te praten met sommige mensen zoals je ouders, dan zal die steeds eerst jouw toestemming moeten vragen.
Een psychotherapeut
Een psychotherapeut is een professionele hulpverlener die mensen behandelt met psychiatrische problemen. Meestal gebruikt de psychotherapeut hiervoor specifieke gesprekstechnieken. Er is momenteel nog geen door de overheid erkend register van psychotherapeuten en het is daarom ook geen erkend beroep. Daarom raden we aan een therapeut te zoeken die voorafgaand een basisopleiding in de psychologie, de geneeskunde of de klinische pedagogie behaald heeft . Hierna doet de therapeut nog een deeltijdse opleiding van minimum vier jaren. Hierin leert de therapeut specifieke gesprekstechnieken, inzicht in psychiatrische stoornissen en ook zichzelf kennen door zelf therapie te volgen. Er zijn verschillende benaderingen in psychotherapie waarvan aangetoond is dat ze werkzaam zijn. Sommige therpauten zullen met jou vooral praten over je verleden en wat je meegemaakt hebt. Anderen zullen je technieken aanleren om beter om te gaan met angsten of negatieve gedachten of helpen je begrijpen hoe je problemen samenhangen met andere problemen in je gezin of in de relatie van je ouders.
Een coach
Soms zijn er ook begeleiders die zichzelf als ‘coach’ voorstellen. Dit zijn niet steeds erkende psychologen. Het is daarom steeds belangrijk dat een psycholoog een erkenning heeft. Dit betekent dan dat deze persoon een erkende opleiding heeft gehad en bij het uitoefenen van de begeleidingen aan kwaliteitseisen moet voldoen. Je kan online nagaan of een psycholoog erkend is op de volgende website van de overheid Website van FOD Volksgezondheid.
Dit is een informatiesite. We geven algemene informatie over geestelijke gezondheid, maar bieden geen ondersteuning aan. Als je op zoek bent naar een zorginstelling, kun je verderop op deze pagina contact opnemen. Als je dringend hulp nodig hebt, bel dan 112 of zelfmoordlijn 1318.
Raadpleeg onze sectie voor meer info over geestelijke gezondheid !